Ga naar hoofdinhoud

Klimaatverandering ook een must-have in ISO-normen

Klimaatverandering wordt door ISO als een belangrijk maatschappelijke topic beschouwd, dat niet over het hoofd gezien mag worden bij de contextanalyse van het bedrijf.

Door: Nine Pijl-Zeilstra – 3,5 min. leestijd

Impact op Weerpatronen en Landbouw

Klimaatverandering is de langdurige verandering van het gemiddelde weerpatroon op aarde als gevolg van menselijke activiteiten, voornamelijk door broeikasgasemissies. Men moet dan denken aan drogere zomers, extreme buien en stormen, nattere en warmere winters. De effecten zijn al zichtbaar. Door de opwarming wordt de teelt van bepaalde gewassen in sommige gebieden minder of juist meer geschikt. Extreem weer kan de vernietiging van oogsten veroorzaken.

Op 23 februari 2024 heeft ISO een amendement gepubliceerd voor alle managementsysteem normen (bv. ISO 9001 en ISO 22000), waardoor klimaatverandering een verplicht aandachtspunt is geworden in de contextanalyse. Dit is het resultaat van de door ISO ondertekende London Declaration waarmee zij zich committeert om via internationale normen bij te dragen aan het tegengaan van en aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Daarom is aan paragraaf 4.1. en 4.2 een extra eis toegevoegd.

4.1 Inzicht in de organisatie en haar context

De organisatie moet interne en externe belangrijke punten (issues) vaststellen die relevant zijn voor haar doelstelling en die haar vermogen beïnvloeden om het (de) beoogde resulta(a)t(en) van haar XXX managementsysteem te behalen.

TOEVOEGING: ”De organisatie moet vaststellen of klimaatverandering een relevant belangrijk punt (issue) is.”

4.2 Inzicht in de behoeften en verwachtingen van belanghebbenden

De organisatie moet vaststellen:

welke belanghebbenden relevant zijn voor het XXX managementsysteem

welke eisen van deze belanghebbenden relevant zijn

welke eisen van deze eisen zullen worden geadresseerd in het XXX managementsysteem

TOEVOEGING: ”OPMERKING: Relevante belanghebbenden kunnen eisen hebben met betrekking tot klimaatverandering.”

Er is gekozen voor een amendement, omdat het een beperkte aanpassing is en de intentie van hoofdstuk 4 niet wijzigt. Gevolg van een amendement is dat het onmiddellijk in werking treedt. Dat betekent:

  • Geen versiewijziging van de standaard
  • Geen nieuwe certificatie
  • Geen transitieperiode

Wat betekent dit in de praktijk?

Tijdens de audit zullen er vragen worden gesteld over de impact van klimaatverandering, maar er is aangegeven door de IAF (Internationaal Accreditatie Forum) dat in het begin niet direct zal leiden tot een tekortkoming. Op termijn zal het een onderdeel van de context en stakeholderanalyse moeten zijn.

Ieder bedrijf met een ISO norm moet vaststellen op welke manier en in welke mate klimaatverandering de (management)processen van het bedrijf beïnvloedt. Als dit niet het geval is dan moet dit onderbouwt worden, maar in de praktijk heeft nagenoeg ieder bedrijf, zeker in de voedingssector met klimaatverandering te maken. De impact van klimaatverandering moet worden vertaald in risico’s en kansen, die weer moeten worden uitgewerkt in doelen en acties.

Welke vragen kunt u zich stellen?

Hier vindt u voorbeelden van vragen om te bepalen of en hoe klimaatverandering een relevant onderwerp is voor uw bedrijf.

Vraag 1

Zijn er vereisten (uit wetgeving, vergunningen, licenties) met betrekking tot klimaatverandering (bijv. vermindering energieverbruik, vermindering afval, gebruik hernieuwbare energie, rapportage broeikasgasemissies, beperking broeikasgasemissies)?

Vraag 2

Hanteren klanten aanvullende contractuele vereisten met betrekking tot klimaatverandering (bijv. CO2 footprint, CO2 neutraliteit, beperking op het gebruik van bepaalde grondstoffen)?

Vraag 3

Hebben andere relevante belanghebbenden eisen met betrekking tot klimaatverandering?

Vraag 4

Zijn er toezeggingen van de industrie en/of afspraken met maatschappelijke organisaties over onderwerpen met betrekking tot klimaatverandering van toepassing op het bedrijf?

Vraag 5

Zijn doelstellingen met betrekking tot klimaatverandering strijdig met doelstellingen op het gebied van voedselveiligheid, kwaliteit en milieu?

Vraag 6

Heeft klimaatverandering invloed op de infrastructuur van het bedrijf en de beheersing van processen tijdens verwerking, verpakking, opslag en logistiek (denk aan kwetsbaarheid voor stormen, overstromingen, branden, hoge temperaturen, droogte)?

Vraag 6

Heeft klimaatverandering invloed op de (kennis over de) beschikbaarheid, traceerbaarheid, veiligheid en kwaliteit van grondstoffen die het bedrijf koopt (denk aan mislukte of beperkte oogsten door droogte of verhoogde kans op mycotoxinen bij te nat weer)?

Vraag 8

Verstrekt het bedrijf productinformatie of gebruikt het bedrijf productclaims die verband houden met klimaatverandering of productclaims die mogelijk worden beïnvloed door klimaatverandering?

Op de hoogte blijven van de QA wereld?

Houd onze socials in de gaten